به گزارش ایرنا مسوولان هواشناسی خراسان رضوی معتقدند: میزان بارش ها در این استان طی فروردین امسال نسبت به میانگین بلندمدت افزایش ۷۶ درصدی داشته است.
اگرچه میانگین بارندگی خراسان رضوی از ابتدای سال زراعی جاری تاکنون به نسبت مدت مشابه سال گذشته چند درصد کمتر از دوره آماری بلندمدت گزارش شده است، اما طی این مدت میانگین بارندگی در شهر مشهد از دوره آماری فراتر رفته است.
استان خراسان رضوی با هفت درصد مساحت کشور یکی از مناطق خشک و کم آب ایران است که ۷۴ درصد اقلیم این استان در شرایط خشکسالی و ۲۶ درصد در شرایط نیمه خشک واقع شده است.
میانگین بارندگی در کشور ۲۵۰ میلی متر و در استان خراسان رضوی ۲۱۱ میلی متر است، از ابتدای سال زراعی جاری تاکنون به طور میانگین ۱۸۹ میلی متر باران در خراسان رضوی باریده است.
به گفته مسوولان شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی، هم اینک ۳۴ درصد ظرفیت سدهای خراسان رضوی آب دارد و همچنان ۶۶ درصد ذخایر سدهای استان خالی از آب است.
به اعتقاد آنان، افت سالانه سطح آبهای زیرزمینی در خراسان رضوی از مرز یک متر گذشته و این استان همچنان مقام نخست دشتهای بحرانی را در کشور دارد.

*افزایش میانگین بارندگی در مشهد و کاهش آن در کل خراسان رضوی
مدیرکل هواشناسی خراسان رضوی گفت: از ابتدای سال زراعی جاری تاکنون به طور میانگین ۱۸۹ میلی متر باران در استان خراسان رضوی باریده است.
مجید حبیبی نوخندان افزود: با وجود بارشهای نسبتا خوبی که در فروردین و اردیبهشت امسال رخ داد، همچنان میانگین بارندگی در استان خراسان رضوی نسبت به دوره آماری بلندمدت چهار درصد و نسبت به سال گذشته حدود ۲ درصد کاهش داشته است.
وی با اشاره به افزایش پنج درصدی بارندگی در شهر مشهد طی سال زراعی جاری نسبت به دوره آماری بلندمدت اظهار کرد: امسال زراعی ۲۴۲ میلی متر باران در مشهد باریده که نسبت به سال گذشته ۱۱ درصد افزایش داشته است.
وی اظهار کرد: در این مدت شهرستان تایباد با ۱۵۵ میلی متر بارندگی و گناباد با ۶۰ میلی متر بارش به ترتیب بیشترین و کمترین میزان بارندگی را داشته اند.
وی خاطرنشان کرد: میانگین بارندگی در شهرستان تایباد ۴۳ درصد نسبت به دوره آماری بلندمدت افزایش داشته، اما این میانگین در شهرستان گناباد ۵۴ درصد کاهش دارد.
وی میزان بارشهای خراسان رضوی در فصل تابستان را ناچیز خواند و گفت: بر اساس بررسی ها یک درصد بارندگی های استان در فصل تابستان و ۹۹ درصد در فصل های دیگر رخ می دهد.
حبیبی افزود: ۴۴ درصد از بارشهای استان خراسان رضوی در فصل زمستان، ۳۷درصد در بهار و بقیه در فصل های پاییز و تابستان روی می دهد.
مدیرکل هواشناسی خراسان رضوی در ادامه گفت: وضعیت کم بارشی خراسان رضوی نسبت به دوره آماری بلندمدت و سال گذشته نسبتا بهبود یافته است.
وی ادامه داد: خراسان رضوی از نظر کم بارشی در سال زراعی جاری، رتبه ششم کشور را نسبت به مدت مشابه دوره آماری بلندمدت به خود اختصاص داده است.
به گفته وی، استان های یزد، خراسان جنوبی، اصفهان، سیستان و بلوچستان و چهارمحال و بختیاری از نظر کم بارشی پیش از استان خراسان رضوی قرار دارند.
مدیرکل هواشناسی خراسان رضوی در ادامه میانگین بارندگی در این استان تا تیر ماه امسال را در حد نرمال دوره آماری بلندمدت پیش بینی کرد و افزود: در این مدت میزان بارشها در نواحی جنوبی استان ۱۰ تا ۲۰ درصد بیشتر از میانگین دوره آماری بلندمدت خواهد بود.
وی گفت: طبق پیش بینی های انجام شده میانگین دما برای ماههای اردیبهشت، خرداد و تیرماه امسال در اغلب نقاط این استان بین یک تا ۱.۵ درجه سلسیوس بیشتر از میانگین بلندمدت خواهد بود.

*سرریز شدن سه سد در خراسان رضوی
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی گفت: در پی بارشهای خوب بهاری سه سد &#۳۹;چهچه، سررود (قره تیکان) و زاوین&#۳۹; در شهرستان کلات خراسان رضوی سرریز شده اند.
محمدحسین جعفری افزود: علاوه بر این سدها، چند سد کوچک با حجم آبدهی کم نیز در برخی مناطق خراسان رضوی سرریز شده اند.
وی خاطرنشان کرد: استان خراسان رضوی دارای ۲۹ سد در حال بهره برداری است که در شهرستان های تربت حیدریه، قوچان، مشهد، خواف، درگز، سبزوار، تایباد، تربت جام، چناران، کلات و فریمان واقع شده اند و از ابتدای سال آبی جاری تاکنون ۵۲۴ میلیون متر مکعب آب به سدهای خراسان رضوی وارد شده است.
وی گفت: ظرفیت ذخیره سدهای بزرگ و در حال بهره برداری این استان در مجموع یک میلیارد و ۵۴۹ میلیون متر مکعب است که یک میلیارد و۲۱۱ میلیون متر مکعب از این مقدار مربوط به سد مشترک ایران و ترکمنستان با عنوان &#۳۹;سد دوستی&#۳۹; است.

* ۶۶ درصد ذخایر سدهای خراسان رضوی همچنان خالی از آب
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی گفت: به دنبال بارندگی های خوب در بهار امسال ورودی آب به سدهای خراسان رضوی بهبود یافته اما همچنان بخش زیادی از ذخایر سدهای استان به دلایل مختلف خالی است.
محمدحسین جعفری افزود: هم اکنون حدود ۳۴ درصد ظرفیت سدهای خراسان رضوی آب دارد، اما همچنان ۶۶ درصد ظرفیت آنها خالی است.
وی با اشاره به کاهش ۲ درصدی حجم ذخیره آب سدهای خراسان رضوی نسبت به سال گذشته اظهار کرد: میانگین حجم ذخیره آب سدهای استان در مدت مشابه سال گذشته ۳۶ درصد بود.
او خاطرنشان کرد: به جز سد دوستی، میانگین حجم ورودی آب به سایر سدهای استان خراسان رضوی از ابتدای سال زراعی جاری تاکنون افزایش قابل توجهی داشته است.
به گفته وی، خشکسالی های یک دهه گذشته در استان خراسان رضوی باعث شده است که رطوبت و جان خاک گرفته شود و بخش عمده بارشهای خوب امسال صرف ترمیم اتفاقات رخ داده در خاک می شود.
وی در عین حال خاطرنشان کرد: به دنبال بارشهای نسبتا خوب و تمهیدات انجام شده در سال جاری، مشکلی به لحاظ تامین آب در مشهد و دیگر شهرستان های استان نخواهیم داشت.
جعفری از افزایش ۱۲ درصدی روانابها در این استان خبر داد و افزود: میزان بارش ها بر وضعیت روانابها تاثیر مستقیم دارد و با بارش های بهاری امسال از شدت کاهش رواناب ها در استان خراسان رضوی کاسته شده است.
جعفری ادامه داد: در سال زراعی جاری میزان ایجاد رواناب ها در استان خراسان رضوی نسبت به دوره آماری بلندمدت ۶۲ درصد کاهش داشت، در حالی که این رقم در مدت مشابه سال زراعی گذشته ۷۴ درصد بود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی با اشاره به وضعیت بحرانی سفره های آب زیرزمینی این استان گفت: اتکای تامین آب خراسان رضوی به آبهای زیرزمینی، افت شدید سفره های زیرزمینی را موجب شده، لذا افت سطح آبهای زیرزمینی در این استان بیشتر از میانگین کشوری است.
جعفری افزود: هم اکنون ۲۲ درصد از مصارف آب در خراسان رضوی از منابع سطحی و ۷۸ درصد از منابع زیرزمینی تامین می شود.
به گفته وی، اکنون مخازن دشت های خراسان رضوی با کسری افزون بر یک میلیارد متر مکعب روبه رو هستند و افت سطح آبهای زیرزمینی در این استان به بیش از یک متر رسیده است.
وی اظهار کرد: اگرچه در سال زراعی جاری بارندگی های خوبی را در خراسان رضوی شاهد بوده ایم، اما حدود شش ماه تا یک سال زمان می برد تا این بارشها در تغذیه سفره های زیرزمینی تاثیر داشته باشند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی با اشاره به طرح تعادل بخشی سفره های آب زیرزمینی در این استان گفت: این طرح یکی از مصوبات شورای عالی کشور است که در قالب آن برای خراسان رضوی ۱۶ پروژه تعریف شده است.
به گفته وی، تجهیز چاههای کشاورزی خراسان رضوی به شمارشگرهای هوشمند، بستن چاههای غیرمجاز و برنامه های آموزشی و فرهنگ سازی مانند طرح نجات آب کشاورزی از جمله طرحهای در حال اجرای تعادل بخشی آب در استان است.
جعفری خاطرنشان کرد: با اجرای این طرح ها در دو دهه آینده نه تنها باید سفره های آبهای زیرزمینی خراسان رضوی به حد تعادل برسد، بلکه باید ۲۵ درصد از میزان بهره برداری آنها کاسته شود.

* تنها سه دشت از ۳۷ دشت خراسان رضوی ممنوعه نیست
مدیر مطالعات پایه شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی گفت: از مجموع ۳۷ دشت تحت مطالعه این استان، ۳۴ دشت ممنوعه است که از آن میان ۱۵ دشت ممنوعه بحرانی است.
احمد قندهاری افزود: افت آبهای زیرزمینی در دشت های خراسان رضوی هم اینک به بیش از یک متر رسیده است.
وی یکی از دشت های غیرممنوعه خراسان رضوی را در شهرستان کلات و ۲ دشت دیگر را مربوط به شهرستان سرخس دانست.
وی خاطرنشان کرد: به دلیل افت بیش از یک متری سطح آبهای زیرزمینی خراسان رضوی در طول یک دهه خشکسالی، همچنان دشت های این استان با کسری مخزن بیش از یک میلیارد متر مکعبی روبه روست.
وی ادامه داد: اگرچه بارشهای امسال نسبتا خوب بوده، اما میزان تاثیر بارش ها بر بالا آمدن سطح سفره های آب زیرزمینی بین شش ماه تا یک سال طول می کشد.
مدیر مطالعات پایه شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی در ادامه گفت: طبق ارزیابی های انجام شده در سال زراعی جاری، نیمی از مساحت استان خراسان رضوی در شرایط نرمال و نیمی در شرایط خشکسالی قرار دارد.
قندهاری افزود: بخش های شمالی استان مانند مشهد، قوچان، نیشابور و سبزوار وضعیت نرمال و تقریبا ترسالی را دارند و شهرستان های کلات، تایباد، کاشمر، گناباد، تربت حیدریه، خواف و منطقه مزینان در خشکسالی به سر می برند.
وی بر ضرورت صرفه جویی در تمامی بخشها اعم از مصرف آب شرب، صنعت و کشاورزی تاکید کرد.

منبع: خبرگزاری ایرنا

تاریخ خبر: ۱۳۹۵/۰۲/۲۱